Иджара (Лизинг)
Араб тілінде Иджара "жалға беру"дегенді білдіреді. Ислам бойынша Иджара терминінің екі мағынасы бар::
Бірінші мағынасы адамның еңбек ақысы үшін оның қызметіне сыйақы ретінде берілген қызметтерін пайдалану. Жұмыс беруші "Мустаджир" деп аталады, ал қызметкер "мууджир" деп аталады.
Иджараның екінші мағынасы адамның қызмет көрсетуімен емес, активтер мен меншікке байланысты. Осы мағынада Иджара нақты мүліктің узуфрукты басқа адамға жалға беру дегенді білдіреді. "Бұл жағдайда "Иджара" термині ағылшынның "лизинг" терминіне ұқсас. Бұл жерде жалға беруші "Мууджир" деп аталады, жалға алушы "мустаджир" деп аталады және жалға берушінің жалдау ақысы "уджра"деп аталады. Ескерту: Бұл үшін Иджараның екінші мағынасы неғұрлым өзекті болып табылады, себебі ол инвестициялар нысаны ретінде және қаржыландыру тәсілі ретінде пайдаланылады.
Иджара келісім-шарты:
Иджара белгілі бір активті жалға беруші жалға алушыға жалға берудің нақты түріне жалға беретін немесе тіркелген кезеңге жалға беретін жалдау шарты болып табылады. Иджара Исламда тыйым салынған активтерді қоспағанда, жылжымайтын мүлік, жабдық, арнайы мақсаттағы техника, автокөліктер және басқа да тауарлар сияқты активтерді лизингке сатып алуды қаржыландыру үшін пайдаланылады. Сондай-ақ пайдалануға болмайтын заттар, мысалы, ақша, отын және т. б. жалға берілмейді. Исламдық қаржыландырудың екі негізгі принциптері болып келесілер табылады:
— активтер негізінде қаржыландыру: шариғаттың бірінші іргелі принципі дәстүрлі қаржылық инстанцияларға қарағанда, ішкі пайдасы бар нәрсе сатылған немесе пайдалану үшін ұсынылған кезде пайда генерацияланады. Ақшаның ішкі құны жоқ, өйткені ақшадағы мәміле нақты активтерге айналмаса, пайда әкеле алмайды.
— тәуекел элементі болуы тиіс: Шариғаттың екінші негізгі элементі- мүлікке/мәмілеге байланысты қандай да бір тәуекелді өзіне алған адам, ол бойынша пайда немесе төлем алуға үміткер бола алмайды.